Gitara elektryczna
Gitara elektryczna (Solid-body)
Gitara elektryczna - budowa
Jest to gitara, która zamiast pudła rezonansowego posiada pełny blok
najczęściej drewniany - stąd popularna w Polsce nazwa gitary elektrycznej -
„deska". Ponieważ problem akustyczności w tym wypadku jest mało istotny,
konstrukcja gitary elektrycznej uwzględnia przede wszystkim: mocny korpus,
przykręconą do niego szyjkę, wzmocnioną prętem, a czasem i wstawkę z twardego
drewna zapobiegającą skręcaniu się. Szyjka, podobnie jak w gitarach
akustycznych, jest wąska, a gryf zaokrąglony, ale na ogół ilość progów jest nie mniejsza niż 22, choć zdarza się też i więcej.
Dostęp do najwyższych pozycji jest lepszy niż w gitarach
elektryczno-akustycznych, nawet tych z wycięciem. |
|
Korpus
Kształt samego korpusu ma znacznie mniejsze znaczenie jeśli chodzi o barwę dźwięku. Konstruktorzy mają tu na uwadze wygodę gry, względy estetyczne, ale również dobre wybrzmienie czyli sustain strun. Najdłużej wybrzmiewają struny zamocowane na mostkach, które mocno łączą się z korpusem. Najlepsze tego typu gitary to Gibsony model Les Paul. Korpusy tych gitar swoim kształtem „en face" przypominają tradycyjne gitary.Najsłynniejsza gitara "deska" to Fender Stratocaster. Na rysunku pokazane są wszystkie elementy tego instrumentu. Korpus wymodelowany z pełnego drewna, gryf przykręcany do korpusu śrubami oraz mostek z systemem tremolo skonstruowany również przez Leo Fendera. Umożliwiał wibrowanie i obniżanie dźwięku pojedynczych strun i całych akordów.
Mostek
Mostek Floyd Rose
Od końca lat siedemdziesiątych do
,,desek" coraz częściej montuje się mostek z systemem tremolo
skonstruowany przez gitarzystę - konstruktora Floyd Rose'a. Jest to mostek
swobodnie zawieszony, przystosowany do podwójnej akcji - podciągania i
opuszczania. Jest wyposażony w mikro-strojniki, regulację
menzury i mini-imadełko do zamocowania struny. Gitary z
takim mostem posiadają na siodełku gryfu blokadę strun, zwiększająca stabilność
stroju. Przetworniki
Pod strunami gitara elektryczna ma umieszczone przeważnie trzy przetworniki elektromagnetyczne na ogół z regulowana wysokością i to często na każdą strunę z osobna. Na korpusie gitary zamocowane są potencjometry siły głosu, barwy tonu, przełącznik przystawek, gniazdo wyjściowe, a czasem dodatkowe przełączniki kilku pozycyjne, zawierające gotowe mikstury barwowe. Nieliczne modele zawierają również urządzenia elektroniczne w rodzaju aktywnych korektorów barwy.Brzmienie
Gitary elektryczne charakteryzują się czystym „elektrycznym" dźwiękiem, jaskrawym w górze, głębokim w dole (oczywiście jest to uzależnione od ustawienia korekcji wzmacniacza). Instrumenty te nie ,,sprzęgają się" ze wzmacniaczem lak łatwo, jak gitary posiadające pudło rezonansowe, przez co łatwiej dźwięk przesterować i grać kontrolowanym sprzężeniem zwrotnym. Dobrze współpracują ze wzmacniaczem dużej mocy, są wygodne, trwałe i łatwe w transporcie. Najlepiej też współpracują z różnego rodzaju przetwornikami dźwięku jak: wahwah, fuzz, flanger, chorus itp.Gitara elektryczno-akustyczna
Gitara elektryczno-akustyczna(Electric acoustic guitar, Acoustic electric hollow-body, Acoustic electric arch top)
Jest to gitara akustyczna typu „gibsonka" wyposażona w przetworniki elektromagnetyczne.
Jak pamiętamy, już w samej budowie gitar,,orkiestrowych" nie kładziono nacisku na brzmienie głośne, ale na klarowność, wyrównany dźwięk oraz wygodę gry. W przypadku gitary elektryczno-akustycznej płyta rezonansowa obciążona jest najczęściej dwiema przystawkami, czterema potencjometrami, przełącznikiem przystawek, nieraz gniazdem wyjściowym, a na dodatek elementami elektronicznymi wewnątrz pudła rezonansowego. Osłabienie brzmienia akustycznego nie ma tu jednak takiego znaczenia, bowiem wzmacniany elektrycznie jest jedynie dźwięk strun gitary.
|
|
Pudło rezonansowe
Wydawałoby się, że pudło rezonansowe jest zbędne, skoro przystawka elektryczna odbiera tylko drgania strun, a rezonans płyty nie ma żadnego wpływu na przystawki (w droższych modelach przystawki umieszczane są nawet na specjalnych izolujących je od drgań płyty rezonansowej amortyzatorach). Bezpośredniego wpływu drgań płyty na przystawki rzeczywiście nie ma, ale za to jest pośredni. Inaczej drga struna mająca pod sobą pudło rezonansowe, a inaczej gdy go nie ma. Różnica charakterystyki drgań jest wystarczająca, aby odróżnić barwę gitary elektryczno-akustycznej od tzw. „deski", słysząc dźwięki jedynie za pośrednictwem przystawki elektrycznej i wzmacniacza z głośnikiem.Trzeba dodać, że najdroższe modele gitar jazzowych nie mają niczym obciążonej przedniej płyty. Np. Gibson Citation ma przystawkę zamocowaną do końca gryfu, a gniazdo i potencjometr na kołnierzu ochronnym. Wówczas zelektryfikowanie gitary nie osłabia walorów pudła rezonansowego, a dźwięk mimo zrozumiałej przewagi brzmienia gitary elektrycznej jest jednak bardzo „akustyczny".
Przetworniki
Najczęściej gitara elektryczno-akustyczna wyposażona jest w dwa przetworniki elektromagnetyczne umieszczone: jeden przy podstawku o ostrym i wysokim brzmieniu oraz drugi, umieszczony przy końcu gryfu, dający brzmienie miękkie i ciemne. Odległość przystawek od strun na ogół jest regulowana przez podwyższanie lub obniżanie przystawek. Niektóre firmy produkują też przystawki, które mają możliwość regulacji odległości do każdej struny z osobna.Przełącznik przystawek jest trój-pozycyjny i umożliwia włączenie każdej przystawki osobno oraz obu naraz. Większość gitarzystów jazzowych jednak używa tylko przystawki znajdującej się przy gryfie, stąd popularne są również instrumenty z jedną przystawką. Z czterech potencjometrów dwa umożliwiają płynną regulację siły głosu poszczególnych przystawek, dwa następne to korektory regulujące barwę tonu.
Konstrukcja
Konstrukcja gitary elektryczno-akustycznej w porównaniu z gitarą akustyczną typu orkiestrowego w jeszcze większym stopniu jest wygodniejsza do gry, precyzji strojenia itp. Progi, pozbawione ostrych krawędzi, są nieraz poszerzone do 3 mm, a ich ilość zwiększona do 20 lub 22. Z reguły oprócz wysunięcia gryfu co najmniej do XIV pozycji, stosuje się wycięcie pudła rezonansowego pod gryfem, co razem znakomicie ułatwia praktyczne rozszerzenie skali gitary w górę. Zaokrąglony gryf, węższa szyjka ułatwia pracę lewej ręki i stwarza większe możliwości techniczne. Wewnątrz szyjki instrumentu umieszcza się zazwyczaj stalowy pręt, który za pomocą specjalnej nakrętki można skracać lub wydłużać, przez co w mniejszym lub większym stopniu przeciwdziała się wyboczeniom szyjki spowodowanym siłą naciągu strun.Mostek
Mostek, którego wysokość jest regulowana, zazwyczaj ma ruchome, niezależne na każdą strunę klocki, suwające się wzdłuż strun w granicach 5-10 mm. Regulując je za pomocą specjalnych śrubek, możemy ustawić mcnzurę każdej struny osobno, tak aby dźwięki były czyste we wszystkich pozycjach. Warto jednak wiedzieć, że mostki takie powodują osłabienie rezonansu przedniej płyty.Niekiedy do strunnika przymocowuje się specjalne mikrostrojniki (większe od skrzypcowych, ale mniejsze od wiolonczelowych), umożliwiające precyzyjniejsze nastrojenie instrumentu niż za pomocą maszynek znajdujących się na główce gitary.
